Wie mijn blogs vaker leest weet dat ik meestal probeer een nieuw inzicht te delen of een bijzondere ervaring uit mijn werk onder de aandacht te brengen. En meestal koppel ik er ook wel een advies aan. Dit keer wil ik echter vooral twijfel met je delen en om je reactie vragen.
#MeToo – discussie
Zoals vrijwel iedereen ben ik de laatste weken ook flink bezig gehouden door de #MeToo – discussie. Laat ik om te beginnen vaststellen dat die voor een belangrijke en noodzakelijke doorbraak heeft gezorgd. Eindelijk is er aandacht voor (vooral) vrouwen die slachtoffer waren van onaanvaardbaar gedrag dat te vaak stilzwijgend is gedoogd. Er is een belangrijk gesprek op gang gekomen, dat veel te lang taboe was. Wat wel opvalt is dat onder deze #MeToo – paraplu veel verschillende voorvallen een plek proberen te krijgen. Misschien horen ze niet allemaal bij de kern van waar het om ging/gaat. Want als ik probeer recht te doen aan degenen die ermee zijn begonnen en hun nek hebben uitgestoken, zou dit voor mij de rode draad zijn: situaties van machtsongelijkheid waarin de ‘machthebber’ onaanvaardbaar grensoverschrijdend gedrag vertoont met een seksuele lading. Dat gebeurde en gebeurt duidelijk te veel en te vaak. En moet stoppen.
De spiegel
Tijdens zo’n discussie probeer ik ook in de spiegel te kijken. En dan wordt het ingewikkeld. Ik zit in mijn professionele rol zelf vaak in de machtspositie. Ik ben bedrijfseigenaar en werkgever. Ik ben docent aan een universiteit. En ook in mijn adviesrelatie met cliënten wil ik me nogal eens dominant opstellen. Zeker in de begindagen van mijn loopbaan hield ik in al die relaties behoorlijk wat ‘professionele afstand’. Maar dat is inmiddels flink veranderd. Zeker in een professionele relatie moet er niet alleen aandacht zijn voor de inhoud, maar ook voor de menselijke kant. Mensen zijn human beings, geen human doings.
Verzonden signalen kunnen anders worden ontvangen
Dus ik heb geleerd met medewerkers, studenten of opdrachtgevers het gesprek aan te gaan over wat hen drijft, ontregelt of beangstigt. Of het nu vrouwen of mannen zijn. Dat levert mooie contacten op die veel dieper gaan dan toen ik nog afstandelijk en ‘professioneel’ werkte. Maar dat betekent ook dat er wel eens een traantje vloeit. Dat er een hand wordt vastgehouden, een aai over de bol wordt gegeven of een stevige knuffel wordt gedeeld. Vanuit mijn perspectief gewoon menselijk gedrag, zonder extra lading, laat staan seksueel. Maar communicatieprofs weten als geen ander dat er een groot verschil kan zitten in het signaal dat de een denkt uit te zenden en het signaal dat de ander denkt te ontvangen. Daar wordt het ingewikkeld.
Wat is wijsheid
Je zou het kunnen oplossen door erover te praten met elkaar. Maar gebeurt dan niet juist net datgene wat je wilt vermijden? En krijgt een onschuldig, menselijk contact ineens een extra laag die je er helemaal niet bij wil hebben? Kortom, lastig. Ik zou zelf niet terug willen naar de tijd van de professionele distantie. Ik ervaar de andere omgangsvormen die ik mezelf en de ander toesta als een verrijking. Ik vind het bevrijdend dat ik zelf ook kwetsbaar mag zijn in het contact. En ik denk dat relaties daar uiteindelijk veel mee winnen. Dit speelt ongetwijfeld op veel meer plekken. In de zorg bijvoorbeeld of in het onderwijs. Wat is wijsheid?
